Ngọc xanh biển (Aquamarine)


Aquamarin theo tiếng La tinh có nghĩa là màu xanh nước biển (tiếng Pháp - lau de mer) được Boece de Boot sử dụng vào năm 1604. Aquamarin cũng là bùa hộ mệnh đối với các thuỷ thủ xưa, và là quà cưới biểu hiện mối tình hạnh phúc bền lâu của đôi vợ chồng trẻ.

Ngọc xanh biển|Aquamarine

Tổng quan


1. Khái quát chung

Aquamarin theo tiếng La tinh có nghĩa là màu xanh nước biển (tiếng Pháp - lau de mer) được Boece de Boot sử dụng vào năm 1604. Aquamarin cũng là bùa hộ mệnh đối với các thuỷ thủ xưa, và là quà cưới biểu hiện mối tình hạnh phúc bền lâu của đôi vợ chồng trẻ.

2. Thành phần hoá học và cấu trúc tinh thể: xem berin.

3. Các tính chất vật lý và quang học

- Tỷ trọng: 2.66-2.80

- Chiết suất: 1.56-1.59

- Lưỡng chiết: 0.007

- Đa sắc: Lam/không màu

- Màu sắc: aquamarin có màu xanh nước biển (màu lam sáng, lam, lam-lục), còn các thông số khác cũng giống như emơrôt.

- Phổ hấp thụ: 5370 vạch này chỉ thấy theo phương bất đồng thường nằm giữa vùng lục, các vạch khác là  4560, 4270. Đối với aquamarin xử lý nhiệt không thấy những đường phổ này.

- Tính phát quang: không

4. Đặc điểm bao thể: xem berin

5. Các phương pháp xử lý và tổng hợp

            Aquamarin không được xử lý và ít được tổng hợp trong công nghiệp.

6. Nguồn gốc và phân bố

            Cũng giống như berin, aquamarin có nguồn gốc pegmatit và nhiệt dịch là chủ yếu. Các tinh thể aquamarin có kích thước lớn thường được hình thành trong các quá trình pegmatit.

            Trên thế giới aquamarin chủ yếu có nguồn gốc từ Brasin, Kenya, Nigiêria, Zambia,…

            Tại Việt Nam, aquamarin được phát hiện tại Xuân Lẹ (Thanh Hoá), Thạch Khoán (Vĩnh Phú) và một số nơi khác.

Aquamarin Việt Nam

7. Chế tác

Đối với aquamarin người ta cũng áp dụng kiểu cất bậc như emơrôt. Song chỉ khác một điều là hướng cắt được chọn khác đi. Mặt bàn (table) của emơrôt thường cắt vuông góc với trụ quang, còn aquamarin thì cắt song song với trục quang.

8. Đá giả, đá tương tự, đá nhân tạo và cách nhận biết.

Loại đá tự nhiên giống aquamarin là topaz, tuy nhiên chiết suất của nó là 1,610 - 1,620, cao hơn chiết suất của aquamarin (1,574 - 1,580).

Đá spinen tổng hợp có màu lam nhạt do cobal, nhưng có tỷ trọng 3,63 và chiết suất 1,728. Đơn giản nhất dùng kính lọc màu Chelsea sẽ thấy spinen có màu đỏ còn aquamarin có màu lục.

Thủy tinh màu lam nhạt giả aquamarin cũng dễ phân biệt vì thủy tinh đơn chiết và mềm hơn.

Nghiên cứu